د خېبر پښتونخوا سوات سره تعلق لرونکې او د تعليم لپاره د نوبل د سولې جایزه ګټونکې ملاله يوسفزۍ مبارزه په اوسلو کې د سولې جاېزه ترلاسه کولو وروستو نوره هم تونده شوه. د نوموړې په کورنې صوبه پښتونخوا کښې د ۲۴لاکو نه زيات ماشومان د سکولونو نه بهر دي- دغه شميره د غيردولتي ادارې الف اعلان لخوا ورکړل شوی- دغه اداره وایي څوارلس زره اسکولونه ماشومانو ته د تعليم ورکولو قابل نه دي-
يوه بله شميره ښایي سوات کښې ۲۸ فېصده او ټول پاکستان کښې ۳۴ فيصده
د وړاندی نه هم د پښتنو په سيمه کښې د تعليم پر ضد مفکوره ولاړه کړی شوې وه او د مودو راسې به اکثر د جومات او مدرسې له ممبره ويل کيدل چې:
سبق د مدرسې (سکول) واېي
د پاره د پیسې واېي
په جنت کښې به یی ځاې نه وي
په دوزخ کښې به غوټې وهي
خو هغه د چا خبره په سيمه کښې د اغيارو د مودې راسې د ٫٫شيطانی لوبو٬٬ له امله تعليمي هلې ځلې يواځې د پښتنو لپاره د تيرو دوؤ لسيزو راسې په ټپه اودريدلي ۰ په لرې شمال کښې د کندوز، په جنوب کښې د کندهار، په شمال لويديځ کښې د سوات، دير او اسد اباد او په ختيځ کښې د اباسين په غاړه په پرتو کلو او ښارګوټو کښې په سلګونو سکولونه په بمونو الوځول شوي . د ښځو تعليم په داسې بڼه کښې وړاندی کړل شوی چې ګنې دغه يوه مذهبي او اخلاقي ګناه ده.
ملاله يوسفزﺉ ته د نوبل تر ټولو وياړمن د سولې جايزې ورکولو سره اوس داسې ښکاري چې د تعليم مفکوره کيديشي يو مثبت بدلون اوويني .
د وايس اف امريکه ډيوا راډيو هيلو وي او اې پروګرام کښې هم پدی حقله بحث شوې چې تاسو ېي په لانديني لنک اوريدلې شۍ- په بحث کښې ميلمانه وو- پروفيسر خادم حسين، ثمر من الله او د الف اعلان سيمه ايزه مشرعمر اورکزې.