واشنګټن ــــ د امریکې د بهرنیو چارو وزیر د ملګرو ملتونو د بشري حقونو د شورا د 47 غړو غونډې ته په وینا کې یو ځل بیا تایید کړې ده چې واشنګټن به په نړیواله توګه د بشري حقونو د ساتنې او ودې لپاره خپلې ژمنې تر سره کړي.
د ملګرو ملتونو د بشري حقونو شورا ته پخپله لومړنۍ وینا کې د امریکې د بهرنیو چارو وزیر اېنټني بلینکن په څرګنده وویل، واشنګټن پلان لري چې په بشپړه توګه دې شورا ته را وګرځي او په کارونو کې یې برخه واخلي.
ښاغلي بلینکن د شورو- چارشنبې په ورځ وویل د دې لپاره چې د ملګرو ملتونو د بشري حقونو په شورا کې بیرته خپل شته والی محسوس کړي، امریکا غواړي چې د دې شورا د 2022-24 دورې انتخابات وشي.
ټاکل شوې چې د 47 غړو هېوادونو د دې شورا د درې کلن غړیتوب لپاره ټاکنې د سږ کال په اکتوبر میاشت کې د ملګرو ملتونو په عمومي غونډه کې وشي.
د امریکې د پخواني ولسمشر ډانلډ ټرمپ اداره د 2018م کال په جون میاشت کې د ملګرو ملتونو له دې شورا وتلی وو، خو د صدر جوبایډن له راتګ سره د هغه اداره د فرورۍ پر اتمه نېټه د څارونکې په توګه بیرته په دې شورا کې شامله شوه.
اینټني بلینکن پخپلو خبرو کې د ملګرو ملتونو د بشري حقونو د شورا کردار وستایه چې وایي د خلکو د بنیادي ازادیو د ژغورنې لپاره یې کار کړی او په نړۍ کې را ښکاره شویو بحرانونو - لکه د میانمار یا برما پوځي کودتا- ته یې توجه کړې ده.
خو د امریکې د بهرنیو چارو وزیر ځینو مسایلو ته د محدودې رسایۍ له کبله د بشري حقونو پر شورا نیوکه وکړه، چې د ده په وینا په هغه کې اسرایلو ته نامناسبه توجه هم شامله ده.
"موږ غواړو د ایجنډا اوومه ماده باید ختمه شي او په اسرایلو او فلسطین کې د بشري حقونو حالت ته هم هغسې کتنه وشي لکه شورا چې یې په نورو هېوادونو کې کوي".
اسرایل- چې د امریکې نیژدې ملګری دی- په نړۍ کې یواځینی هېواد دی چې د ملګرو ملتونو د بشري حقونو د شورا په هره غونډه کې یې د ایجنډې د اوومې مادې له مخې د بشري حقونو په ریکارډ باندې بحث کېږي.
د امریکې د بهرنیو چارو وزیر وویل، دوی به دې ته توجه کوي چې د بشري حقونو د شورا غړیتوب د بشري حقونو د ساتنې د لوړ معیار عکاسي کوي. اینټني بلینکن وایي هغو هېوادونو ته باید د دې شورا غړیتوب ور نه کړل شي چې د بشري حقونو د ساتنې ریکارډ یې سم نه وي.
اینټني بلینکن ومنله چې امریکا د بشري حقونو د ساتنې روښانه ریکارډ نه لري خو وایي په دې برخه کې پرمختګ کېدای شي. بلینکن وایي د صدر بایډن اداره هوډ او اراده لري چې په امریکا او نوره نړۍ کې د نسل پرستۍ په ضد مبارزه وکړي.
د امریکې خارجه وزیر وویل حکومت به یې د بې دفاع خلکو، ښځو او نجونو، لیزبینو، همجنسبازانو، نرښځیانو، مذهبي خلکو او اقلیتونو د حقونو لپاره جنګېږي. وایي واشنګټن به په وینزوېلا، نکاراګوا، کیوبا او ایران کې په دوامداره توګه د سرغړونو غندنه کوي.
اینټني بلینکن د روس پر حکومت ږغ وکړ چې خپل مخالف سیاستوال الیکسي نیوالني او سلګونه نور روسان چې د خپلو حقونو لپاره د احتجاج په وخت نیول شوي سمدستي او بې له کوم شرطه خوشي کړي. بلینکن وایي:
"د چین په سینکیانګ صوبه کې چې ظلم کېږي او په هانګ کانګ کې د خلکو بنیادي ازادۍ تر پښو لاندې کېږي موږ به یې نړیوالو ارزښتونو ته په پام سره په خلاف ږغېږو".
اینټني بلینکن د ملګرو ملتونو د بشري حقونو شورا ته وړاندیز وکړ، په روانه غونډه کې دې د هغه قرارداد ملاتړ وکړي چې په نړۍ کې د بشري سرغړونو حل لاره پکې ټاکل شوې. وایي د مشهورو بشري سرغړوونکو لکه شام، شمالي کوریا، سریلنکا او جنوبي سوډان په ضد باید ګامونه واخیستل شي.