يو کال مخکې شروع شوي د اسرایل او د حماس په جنګ کې ۱۲۸ خبریالان وژل شوي دي
واشنګټن (وي او ای) ـ د صحافیانو د تحفظ دپاره کارکونکي نړیوالې ادارې کمېټي ټو پروټېکټ جرنلېسټس، سي پي جی، د شمېرو ترمخه د اسرایل او د حماس د یو کال په جنګ کې لږ تر لږه ۱۲۸ خبریالان وژل شوي دي.
سي پي جی وايي په یوجنګ کې د خبریالانو د وژل کېدو دا د ټولو نه زیاته شمېره ده چې د تېر کال د اکتوبر د اوومې نېټې راهسې دوام لرونکي په دې شخړه کې صحافیانو دپاره د خطراتو عکاسي کوي.
په غزه کې خبریالان د ټولو نه زیات د تشدد سره مخامخ شوي دي. د وژل شویو ۱۲۳ څخه ۹۵ فیصد خبریالان فلسطینیان وو.
د سي پي حی مشرې جوډي ګېنزبرګ په نیویارک کې وي او ای ته وویل په غزه د جنګ د اثراتو په اړه د خبرونو ورکولو د ټولو نه زیاته ذمه واري د فلسطيني خبریالانو په اوږو پرته ده.
ګېنربرګ وویل د خبریالانو د وژل کېدو زیاتې شرحې دا تشویش هم راپارولی دی چې اسرایلي پوځ میډیا قصداً په نخښه کوي.
سي پي جی وايي دوه اسرایلي او درې لبناني خبریالان هم وژل شوي دي.
اسرایلي خبریالان په هغه ۱۲۰۰ کسانو کې شامل دي چې په اووم اکتوبر په اسرایل د حماس په حمله کې وژل شوي. حماس تر ۲۵۰ پورې نور کسان یرغمال نیولي وو.
د حملې په جواب کې اسرایل په غزه کې د حماس خلاف جنګ شروع کړی چې د غزه د صحت وزارت وايي ۴۱۶۰۰ فلسطینیان په کې وژل شوي دي. اسرایلي پوځ وايي په غزه کې په وژل شویو کسانو کې په زرګونو وسله وال هم شامل دي.
د خبریالانو د تحفظ په اړه وي او ای د اسرایل د خارجه وزارت سره رابطه وکړه خو وزارت د اسرایل ډېفېنس فورسز یا ايي ډي اېف سره د رابطې مشوره ورکړه. ايي ډي اېف د وي او ای ايمېل ته جواب لا نه د ی وېلی.
وایټ هاوس امید څرګند کړی چې د اسرایلي یرغمالانو د ازادولو دپاره خبرو کې به پرمختګ وشي
واشنګټن (وي او ای/ای پي/ای اېف پي/روېټرز) وایټ هاوس د جمعې په ورځ د دې امید څرګندونه وکړه چې د حماس په ولکه کې د اسرایلي یرغمالانو د ازادولو دپاره مذاکراتو کې به پرمختګ وشي. دا په داسې حال کې چې منځني ختیځ دپاره د صدر جوبایډن استاز برېټ د مېکګرک د منځني ختیځ د دورې نه واشنګټن ته ستنېږي.
د وایټ هاوس د نېشنل سېکیورټي کاونسل ترجمان جان کربي وویل یرغمالانو د ازادولو په اړه بایډن د جمعې په ورځ د مصر صدر عبدالفتح السیسي او د قطر امیر شېخ تمیم بن حماس الثاني سره خبرې وکړې.
د مطبوعاتو تر رپورټونو ترمخه، د یرغمالانو د ازادولو او د اسرایل او حماس په جنګ کې د اور بند په لړ کې به د امریکې د استخباراتي ادارې سي ايي ای مشر وېلیم برنز د اسرایل او د مصر استخباراتي مامورینو او د قطر امیر سره ملاقاتونه کوي.
وایټ هاوس وویل مېکګرک د یرغمالانو د ازادۍ دپاره په منځني ختیځ کې د سیمه ایزو چارواکو سره "ګړندۍ" خبرې وکړې.
په نومبر کې قطر د حماس په ولکه کې د یرغمالانو د ازادۍ په لړ کې اهم کردار ادا کړی و. په دغه مهال د تړون ترمخه د لنډ مهاله ډزبندۍ په مهال حماس 100 یرغمالان او اسرایل د خېل قېد نه 240 فلسطینیان ازاد کړل.
په اووم اکتوبر په اسرایل د حماس په حمله کې 1200 کسان وژل شوي او تر 250 پورې نور کسان حماس یرغمال نیولي وو.
امریکې، برطانیې، یورپين یونین او ځینو نورو ملکونو حماس ترهګر تنظیم ټاکلی دی.
د حماس د حملې په جواب کې اسرایل د حماس خلاف په غزه کې جنګ شروع کړی او د جمعې په ورځ په غزه کې د حماس د انتظام لاندې صحت وزارت وویل په غزه کې د اسرایل د پوځي عملیاتو په مهال د وژل شویو کسانو شمېره د 26000 نه زیاته شوه.
په غزه کې جنګ دلاسه مواصلاتي نظام منقطع شوی دی
واشنګټن (وي او ای/ ای پي/رویټرز/ای اېف پي) په غزه کې د مواصلاتي نظام کمپنۍ پېل ټېل د جمعې په ورځ وویل د جنګ دلاسه په ټوله غزه کې د مواصلاتو نظام قطع شوی و.
پېل ټېل په اېکس، پخواني ټوېټر، په غزه کې د انټرنېټ، موبایل او د ځمکني ټېلې فون نظام د قطع کېدو خبر ورکړو.
اېسوسي اېټېډپرېس خبري اداره وايي په اووم اکتوبر د اسرایل او حماس جنګ د شروع کېدو راهسې په غزه کې اووه ځله د مواصلاتو نظام قطع شوی دی. پېل ټېل په غزه او د اسرایل په قبضه کې وېسټ بېنک ته خدمات ورکوي.
په غزه کې د حماس د انتظام لاندې د صحت وزارت د جمعې به ورځ وویل په تېرو 24 ګنټو کې د اسرایل په هوايي بمبارۍ کې 151 فلسطینیان وژل شوي او 248 زخمیان شوي دي. وزارت په یو بیان کې وویل د جنګ د شروع کېدو راهسې په غزه کې 23708 کسان وژل شوي دي چې په دریو کې دوه برخې په کې ښځې او ماشومان دي.
د اېجنسي فرانس پرېس خبریال خبر ورکړی چې د غزه په جنوب کې د خان یونس او رفح ښارونو ترمنځه سیمه کې حملې او د توپخانې بمباري شوې ده. په دغه سیمو کې د پناه په غرض د تلونکو خلکو ګڼه ګوڼه ده.
د اکتوبر په اوومه نېټه په اسرایل د حماس د حملې په جواب کې اسرایل د حماس خلاف جنګ شروع کړی او اسرایلي چارواکي وايي حماس به ختموي. د حماس په حمله کې په اسرایل کې 1200 کسان وژل شوي دي. حماس تر 250 پورې کسان یرغمال هم نیولي وو چې ځینې ازاد کړی شوي خو ځینې اوس هم یرغمال او څه کسان وژل شوي هم دي.
امریکې، برطانیې، یورپین یونین او ځینو نورو ملکونو حماس ترهګر تنظیم ټاکلی دی.
په جنیوا کې د ملګرو ملتونو د انساني حقونو دفتر، په غزه کې د مرګ ژوبلې شمېرو ته په اشاره، په سمدستي ډول د جنګ بندۍ غوښتنه تکرار کړه. د جنګ 100 ورځې پوره کېدونکي دي.
د یو اېن هیومن رایټس افس ترجماې لېز تروسېل خبریالانو ته وویل "د انساني حقونو او د انساني" خواښوږۍ په بنیاد د جنګ بندۍ غوښتنه کوي. هغې وویل د جنګ بندۍ غوښتنه د خلکو مشکلات او د مرګ ژوبلې د ختمېدو دپاره کوي چې په موثره توګه انساني امداد غزه ته ورسوول شي.
تروسېل په غزه کې د اسرایل پوځي عملیات په پراخه کچه او تباه کوونکي وبلل او داه خبره یې هم وکړه چې فلسطیني مسلح ډلو په اسرایل بې دریغه راکټ حملو ته دوام ورکړی دی.
د انصاف نړیوال عدالت د اسرایل خلاف د "نسل وژنې" په تور د مقدمې اورېدنه پیل کړې
د انصاف نړیوال عدالت نن د پنجشنبې- زیارت په ورځ د هغې مقدمې په اړه دوه ورځنۍ اوریدنه پیل کړې ده چې سوېلي افریقا ورته وړاندې کړې ده او په هغه کې په اسرایل باندې په غزه پټۍ کې د نسل وژنې تور لګېدلی دی. اسرایل دا تورونه بې بنیاده بللي دي.
سوېلي افریقا له له نړیوال عدالته غوښتنه کوي چې په غزه کې د اسرایل پوځي عملیات دې په بیړني ډول وځنډول شي، خو اسراییل وايي د اکتوبر د اوومې د ترهګر برید په ځواب کې د حماس ډلې د ختمولو لپاره بریدونه کوي.
د سوېلي افریقا په لیکل شوې مقدمه کې له عدالته غوښتل شوي چې له اسرایل سره د "نسل وژنې" پر سر حساب وکړي او "په غزه کې دې د فلسطینیانو لپاره د بیړني او بشپړ ممکنه تحفظ ضمانت ورکړي چې د نسل وژنې په دوامدار او سمدستي خطر کې پاته دي ".
د اسرایل وزیراعظم بنیامین نتنیاهو ویلي، پوځ یې په غزه کې په "بېساري اخلاقي" بنیاد پوځي عملیات کوي او د اسریل د حکومت ویاند د سوېلي افریقا مقدمه د اسرایلي وګړو "د وینو سپکاوی" بللی دی.