پاکستان د صحافیانو دپاره خطرناک ملک ګڼل کېږي، په هېواد کې سږ کال تراوسه ۱۱ خبریالان وژل شوي دي

په پاکستان کې سږ کال تراوسه پورې ۱۱ خبریالان وژل شوي دي او داسې ګڼل کېږي چې ۲۰۲۴ به صحافیانو د وژنو په لحاظ تر ټولو خونړی کال وي.

پاکستان د دې تنقید سره مخامخ دی چې خبریالان په کې په مبینه توګه په بې دریغه ډول قتل کېږي او د صحافیانو قاتلان د انصاف سره نه مخامخ کېږي چې له امله يې هېواد د مطبوعاتو د کارکوونکو دپاره د نړۍ د خطرناکو ملکونو څه یو ګڼل کېږي.

د خبریال د وژنې په تازه پېښه کې صحافي نثارلهري د سېپټمبر په څلورمه نېټه وسله والو د بلوچستان په مستونګ ښار کې د خپل کور سره نږدې په ډزو ووژلو. پولیس ته د هغه د قتل په اړه د ورکړی شوي بیان ترمخه، هغه په سیمه کې د مجرمانه عناصرو په باره کې خبرونه ورکول او هم د دې په سر ووژل شو. لهړي د مقامي پرېس کلب سېکرېټري هم و.

د لهړي نه مخکې، د اګست په ۲۷ نېټه، د اواز ټېلې وېژن خبریال محمد بچل ګونیو د سند صوبې په ګهوټکي ښار کې ووژل شو. د هغه کورنۍ پولیس ته ویلي د خبرنګارۍ په سر وژل شوی دی. پولیس د ګونیو د قتل په لړ کې یو مشکوک تن د نیولو او په قتل استعمال شوي وسله ترلاسه کړې ده.

د مطبوعاتو د ازادۍ دپاره کارکوونکي غېر حکومتي تنظیم فریډم نېټ ورک چې په اسلام اباد کې دفتر لري، د لهړي او د ګونیو د وژنو نه مخکې يې په پاکستان کې سږ کال تر اوسه پورې د نهو خبریالانو وژنې ریکارډ کړې وې چې په کې یوټیوب د یو چېنل کوربه هم شامل دی.

د فریډم نېټ ورک مشر اقبال خټک وي او ای ته وویل هر خبریال د خبرونو ورکولو په وخت خپل تحفظ په اړه تشویش لري او په داسې حال کې د یوټیوبر په شمال ۱۱ خبریالان وژل شوي دي دا صحافیان په ویره کې مبتلا کوي.

پاکستاني چارواکي په ملک کې زیاتېدونکي ترهګري په خبریالانو د حملې ذمه واره بلي.

خو ناقدین دا دعوې ردوي او دې خبرې ته توجه ګرځوي چې زیاتره خبریالان په سند او پنجاب صوبو کې وژل شوي دي چې د ترهګرۍ ځپلو صوبو خېبرپښتونخوا او د بلوچستان په مقابل کې پرامنه دي.

که یو خوا د پاکستان په پوځ او استخباراتی ادارو په عامه توګه دا الزام لګول کېږي چې په سیاست کې د ککړتیا په سر په دوی د تنقید کوونکو خبریالانو په ضد تشدد راپاروي نو بلخوا په سند او پنجاب صوبو کې په بااثره زمېدارانو او سیاستدانانو په صحافیانو په تشدد کې د ککړتیا الزام لګول کېږې چې احتساب یې نه کېږي.
د خټک وویل سیاسي بې ثباتي او د انصاف نه کېدل د خبریالانو خلاف تشدد ته دوام ورکوي او په دې تشدد کې د ککړو عناصرو فهرست اوږد دی.

د پاکستان د اصلاعاتو وزیر عطا تارړ د خالي، شنبې، په ورځ خبریالانو ته وویل حکومت په څلورو واړو صوبو کې د مامورینو سره صحافیانو ته د ورپېښو مشکلاتو د هوارولو دپاره کار کوي.

د وي او ای د پوښتنې په جواب کې تارړ وویل په سند صوبه کې پېښې شوې دي او ځینې خلک خپل سیاسي اثراو رسوخ په استعمالولو د داسې ډول کېسونو نه ووځي.

د خبریالانو نړیوال تنظیم کمېټي ټو پروټېکټ جرنلسټس د لهړي او د ګونیو په وژنه د خفګان اظهار وکړو او د پاکستان نه يې غوښتنه وکړه چې په قتلونو کې ککړ کسان دې ونیول شي او د خبریالانو په ضد تشدد دې ودروي .
د اېشیا چارو دپاره د سي پي جی رابطه کارې بېن لي يي وویل مطبوعات په پاکستان کې صحافت په وړاندې نه بوتلی تر څو چې حکومت او امنیتي ادارې خبریالانو خلاف د بې دریغه تشدد مخه و نه نېسي.

د خبریالانو بل تنظیم رېپورټرز ود اوټ بارډرز په پاکستان غږ وکړو چې په هېواد کې په مطبوعاتو د زیاتېدونکو قدغنونو مخه دې ونېسي.

د ار اېس اېف د اېشیا د څانګې مشرې سسېلیا مرسر وویل په پاکستان کې د مطبوعاتو د ازادۍ ګڼ شمېر خلاف ورزۍ د تشدد ماحول او د سېنسرشېپ عزم څرګندوي چې د سیاسي پارټیو د انتخابي منشورونو او د صحافیانو ملاتړ په اړ د وزیراعظم شهبازشریف د بیانونو سره سمون نه خوري.

مرسر د جون په میاشت کې په یو بیان کې وویل پاکستان د مطبوعاتو د کارکوونکو دباره د دنیا د خطرناکو ملکونو څخه یو دی او په دې لړ کې د انصاف نه کېدو کچه بوږنونکي ده.

تر دې میاشت پورې په مېلینونو پاکستانیان فېس بک، وېټس اېپ، انسټاګرام او د سوشل ميډیا نورو پاڼو ته په لاس رسي کې د تعطل سره مخامخ وو.

د پوځ حمایت یافته د وزیراعظم شهبازشریف په حکومت الزام لګول کېدو چې د سیاسی مخالفت یا سیاسي اړي ګړي د مخنیوي دپاره يې په ملک کې انټرنېټ ورو کړی و.

پاکستاني چارواکو دغه الزامات ردول او په سمندر کې په کېبل کې نقص يې د انټرنېټ د سست روۍ ذمه وار بللو.
د اګست په ۲۸ نېټه پاکستان ټېلې کمیونېکشن اتارټي اعلان وکړو چې کېبل د اکتوبر د میاشت پورې سم کړی شي خو تر هغې به انټرنېټ ورو وي.