د پاکستان په بلوچستان صوبه کې د زلزلې وړاندوينې يا پېشنګويۍ په ځانګړي ډول له افغانستان سره ډیورنډ کرښې ته څېرمه د چمن اوسېدونکي سخت په ويره کې اچولي دي.
د کوټې ډويژن کمېشنر خلکو ته د احتياط ویلي خو پوهان وايي تراوسه په دنیا کې داسې کومه ساينسي اله يا څيړنه نه ده شوې چې د زلزلې کره وړاندوينه وکړي.
د نيدرلېنډ يوې تحقيقاتي ادارې سولر سسټم جیوميټري سروی وړاندوينه کړې چې د پاکستان د بلوچستان صوبې د چمن ضلعې فالټ لاين کې جړقېدل راغلي ځکه په راتلونکو دوه ورځو کې دغلته داسې زلزله راتلی شي چې شدت يا زور به یې په ريکټر سکېل شپږ يا د هغې نه زیات وي.
د ياد خبر مخې ته راتلو وروسته پاکستان کې په ټولنيزو رسنیو بحثونه پېل شوي دي.
حفاظتي اقدامات:
د کوټې ډويژن کمېشنر حمزه شفقات په اېکس [پخواني ټویټر] خلکو ته د احتیاط کولو ویلي دي.
هغه ويلي، د زلزلې د خبر په اړه د موسمياتو سرچينې د دغه رپوټ تاييد تراوسه نه دی شوی خو فرضي مشقونه روان دي ادارې د هر ډول حالاتو دپاره تيارې دي او حالات څارل کيږي.
نوموړي زياته کړې، خلک دې د سرکاري سرچينو، ټولنيزو رسنیو او ټي وي چېنلو څخه ځان خبروي، بيړنی کټ دې تيار ساتي، په کورونو کې دې خوندي پاتې شي، ارامه دې اوسي.
په خلکو کې ويره:
د چمن اوسېدونکی عبدالباری اڅکزی وايي، د زلزلې د خبر وروسته خلک سخت په ويره کې دي.
وي او اې ډيوه سره په خبرو کې هغه وويل، "مشران خبره کوي چې په چمن کې خواوشا سل کاله وړاندې زوروره زلزله شوې وه، اوس خلک سخت په ويره کې دي، څوک وايي د کوره بهر څملو، څوک وايي دننه څملو، خلک پرېشانه دي وايي، دوه درې ورځې به باندې څملو".
د زلزلې وړاندوينه:
د بلوچستان پوهنتون د [آرت اېنډ انوايرمنټل ساينس يا د ځمکې يا چاپېريال په حواله د زده کړو] څانګې پخوانی مشر ډاکټر دین محمد کاکړ وايي، تراوسه پورې په دنیا کې د زلزلې په حواله په ساينسي بنيادونو داسې کومه کره وړاندوینه نه ده شوې.
وي او اې ډيوه سره په خبرو کې هغه وویل، "د لنډې مودې يا په ورځ دوه کې د زلزلې وړاندوينه نه شي کېدی البته د اووه اتو کالو په حواله ویل کېدی شي خو هغه هم د زلزلې د فالټ لاين يا فلېټونو د فعاليت په حواله کېدی شي".
نوموړي وویل، "د چمن زلزلې فالټ لاين فعاله دی خو دا د اوږدې مودې نه فعاله دی او د کابل نه تر خضدار پورې دغه فالټ لاين موجود دی زلزله څه وخت هم کېدی شي خو وړاندوينه یې نه شي کېدی".
زلزلې هر وخت راځي:
پاکستان کې د موسمياتو د محکمې يو پخوانی لوړ پوړی چارواکی رياض احمد هم د ډاکټر دين محمد تاييد کوي او وايي "په فالټ لاينونو کې زلزلې هر وخت روانې وي خو دا ويل چې په دومره شدت سره به زوروروه زلزله راځي تراوسه داسې نه دي شوي".
وي او اې ډيوه سره په خبرو کې هغه وویل، "تراوسه پورې په جاپان کې چې زياتې زلزلې راغلي نه خو جاپان، نه امریکا او نه برتانیې کومه داسې وړاندوينه کړې چې زلزله به کيږي په دغه حواله تحقيق يا څيړنې روانې دي خو دا خبره تراوسه نه ده کره شوې".
ښاغلي رياض احمد وويل، "د چمن تاريخي فالټ شتون لري، خو د زلزلې په حواله نه شي ویل کېدی چې کله زلزله کيږي".
نوموړي زياته کړه، "که يو څوک د زلزلې وړاندوینه کوي هغه به پرله پسې د فالټونو څارنه کوي او تاريخي فالټونه شته، خو تراوسه پورې ريسرچ روان دی، او دا امکان هم لري چې څيړنې وشي او د زلزلې وړاندوینه وشي خو دا ډېر سخت او ګران کار دی".
Forum